بارداری هفته به هفته(1)

بارداری معمولا 280 روز یا 40 هفته بطول می انجامد، که بطور قراردادی از اولین روز آخرین قاعدگی شروع می شود. این دوران را می توان به سه "سه ماهه" بارداری تقسیم کرد که در هر یک وقایع خاصی اتفاق می افتد؛

سه ماهه اول از اولین هفته بارداری تا انتهای هفته 13، سه ماهه دوم از هفته 14 تا پایان هفته 27، و سه ماهه سوم از هفته 28 تا آخر هفته 40 است که عمدتا در این زمان ( کمی زودتر یا دیرتر) به زایمان و تولد نوزاد ختم می شود.

هر سه ماهه مشخصات مربوط به خود را دارد؛

در سه ماهه اول ضربان قلب جنین شنیده می شود

در سه ماهه دوم اولین حرکات جنین توسط مادر احساس می شود

و در سه ماهه آخر برخی از مادران انقباضات کاذب زایمانی موسوم به برکستون- هیکز را تجربه می کنند.

بعضی از آزمایشات مانند نمونه برداری از پرزهای جفتی در سه ماهه اول و آمنیوسنتز در سه ماهه دوم انجام می شوند. برخی از مسائل مانند دیابت بارداری، در سه ماهه آخر تظاهر می کنند. در این دوران عواطف و احساسات شما نیز مانند بدنتان دستخوش تغییراتی می شود و شرایط زندگی برای خانواده بتدریج آماده پذیریی از کودک آینده خواهد شد.

هفته اول

جنین :

این هفته ی اول بارداری است.جنین خود را به دیواره ی رحم می چسباند و بهترین مکان با لای رحم است. جفت و کیسه ی آب جنین شروع به رشد می کنند. کیسه ی آب جنین مثل یک پوفتونک است. جایی که به زودی اولین سلولهای جنین به وجود می آید.

مادر:

حامله هستی اما هنوز خودت خبرنداری. بعضی از خانمها فبل از اینکه تست حاملگی انجام شود حدس می زنند که حامله هستند. بعضی ها هم می گویند که در دهانشان مزه ی آهن را احساس می کنند. اما بعضی ها هم هیچ نشانه ی خاصی احساس نمی کنند و تنها به دلیل اینکه عادت ماهیانه ی انها دیر شده است تست حاملگی را انجام می دهند. اگر در این هفته تست حاملگی انجام شود به احتمال زیاد جواب آزمایش منفی است. زیرا مقدار هورمونهای حاملگی هنوز بسیار کم است. وقتی سلول تخمک به دیواره ی رحم می چسبد مقدار کمی رگهای خونی از دیواری رحم جدا می شوند. و گاهی این به صورت خون آبه نمایان می شود اما هیچ خطری ندارد.

هفته دوم

جنین:

در این هقته تخمک دو هفته ای است. در این موقع تخمک به شکل تخم مرغ در می آید. سلولهای مهره ی کمر در جایی تشکیل می شوند که در آینده باقی اندامها نیز به وجود می آیند.در پایان این هفته تخمک دارای سه لایه سلول می باشد که هر یک وظیفه ی خاص خود را دارند.ازاولین لایه ی سلولی اندامهای تنفسی و لوله گوارش تشکیل می شود. ار دومین لایه ی سلولی استخونها، عضلات، بافتها، اندامهای جنسی، تخمدانها و سیستم گردش خون تشکیل می شود. و ار سومین لایه ی سلولی پوست، مو، مغر و نخاع تشکیل می شود. تخمک همچنان گرد مانند است.

مادر:

حالا از آخرین بار که مادر عادت ماهیانه شده بود، پنج هفته گذشته است. عادت ماهیانه می بایست در این هفته شروع می شد. شاید به این فکر افتاده باشی که ممکن است حامله باشی. حالا در بدن به اندازه ی کافی هورمونhCG یافت می شود و به احتمال زیاد تست حاملکی مثبت نشان می دهد. این هورمون از جفت ترشح می شود. رحم اندام عجیبی است. رحم هم مانند گلابی کوچکی است که در حدود 70 گرم وزن و 10 میلی لیتر حجم دارد (اگر این اولین حاملگی نباشد، البته رحم می تواند بزرگتر هم باشد.) در زمان حاملگی رحم کشیده و بزرگ می شود. در پایان حاملگی وزن رحم به یک کیلو و حجم آن به چیزی در حدود 5 تا 10 لیتر می رسد.

هفته سوم

جنین:

در این هفته اتفاقات زیادی در رحم شما در حال رخ دادن است. کوچولوی شما فعلا فقط یک توده متشکل از صدها سلول است که بطور دیوانه واری در حال تکثیر می باشند. این توده سلولی به اندازه 0.1 میلیمتر شبیه سر سوزن است و اگر درون شما قرار نداشت، می شد با چشم غیر مسلح هم آن را دید و اصلا به یک جنین یا کودک شباهت ندارد. توده سلولی شما در این زمان بلاستوسیت نام دارد و در حال جایگزینی در دیواره رحم نیز هست، جایی که بعدها جفت به آن می چسبد و محل اتصال جفت و رحم و تبادلات جنین و مادر خواهد بود. قسمتی از توده سلولی بلاستوسیت هم تبدیل به جفت خواهد شد و شروع به ترشح هورمون بارداری یا hCG می کند. ماده ای که به تخمدانهای شما فرمان می دهد تا تخمک جدیدی آزاد نکنند و همچنین موجب تحریک افزایش ترشح هورمونهای استروژن و پروژسترون می شود تا از ریزش و خونریزی جداره رحم جلوگیری کند. این هورمون همان ماده ای است که تست بارداری شما را نیز مثبت می کند. در پایان این هفته شما می توانید با استفاده از یکی از انواع تستهای حاملگی خانگی این موضوع را چک کنید. اگر جواب آزمایش شما منفی شد می توانید 2 تا 3 روز بعد یک بار دیگر آزمایش را تکرار کنید. بعلاوه مایع آمنیوتیک نیز شروع به جمع شدن در اطراف توده سلولی می کند و حفره پر از مایعی را بوجود می آورد که بعدها کیسه آب خواهد بود. این مایع مانند بالشتکی در طول هفته ها و ماههای آینده در اطراف جنین قرار گرفته و از وی محافظت می کند. در این زمان بلاستوسیت شما اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز خود را از طریق سیستم گردش خونی ابتدایی بدست می آورد که بصورت تونلهای میکروسکوپی وی را به عروق خونی دیواره رحم شما مرتبط می کند و از همین راه نیز مواد زاید را دفع می کند، چرا که ساختمان جفت هنوز توانایی انجام تبادلات را پیدا نکرده و تکمیل ساختمان آن تا پایان هفته آینده طول می کشد.

مادر:

در یک لحظه، اتفاق خارق العاده ای درون شما رخ داده است. یک اسپرم دیواره خارجی تخمک را شکافته و به دورن آن راه یافته، آنرا بارور کرده است! چند روز بعد از لقاح، تخم بارور شده شروع به لانه گزینی در جداره داخل رحم کرده و به رشد خود ادامه می دهد. یک انسان در حال پدید آمدن است. شما احتمالا هنوز نمی دانید یا اینکه مطمئن نیستید که باردار شده اید. تعداد کمی از زنان از باردار شدن خود باخبرند. به یاد داشته باشید که هنوز تاخیر در قاعدگی نداشته اید. ممکن است در انتهای این هفته لکه بینی مختصری داشته باشید. بعضی از خانمها فکر می کنند که شاید پریود شده اند، در بعضی هم خونریزی بسیار مختصر است که شاید متوجه آن نشوند و در گروه اندکی نیز اصلا اتفاق نمی افتد. به هر حال این فقط چند لکه مختصر است که "لکه بینی لانه گزینی" نام دارد و ناشی از فرورفتن تخم بارور شده در دیواره پرخون داخل رحم است، جایی که اگر لقاح اتفاق نمی افتاد فرو ریخته و خونریزی قاعدگی را در شما موجب می شد. این روند احتمالا از هفته پیش آغاز شده یعنی حدود 6 روز بعد از باروری تخمک، اما واقعا نمی توان در مورد زمان دقیق آن خیلی هم مطمئن بود.

هفته چهارم:

جنین در این هفته تخمک چهار هفته ای است و شکل آن بیشتر به حرف C انگلیسی شبیه است. دایره های کوچکی در دو طرف سر تشکیل می شوند که از آنها چشم به وجود می آید. همچنین گوشها نیز شروع به رشد می کنند. بیشتر اندامها در این هفته تشکیل می شوند ودر آخر این هفته از جوانه های کوچک دو طرف بدن دست ها و پاها به وجود می آیند. در آغاز دست ها از پاها سریعتر رشد می کنند. قلب در این هفته پر از خون می شود. سلولهای خونی در دیواره ی کیسه ی آب تشکیل می شود. خون از بند ناف عبور می کند و به این طریق جنین می تواند غذا برای زندگی به دست آورد. این کار تا وقت به دنیا آمدن بچه ادامه پیدا می کند.

مادر:

مقدار هورمونها در بدن افزایش پیدا می کند و این موجب تغییرات روحی در مادر می شود. در مورد اثرات فیزیکی که افزایش هورمونها در دوران حاملگی باعث آن می شوند تحقیقات زیادی شده است اما تغییرات روحی و حسی نیز به همان اندازه مهم است. تغییرات روحی روانی به طور معمول در اوائل حاملگی یعنی درهفته ی 7-10 و همچنین در اواخر حاملگی بیشتر است. تغییرات روحی و روانی در دوران حاملگی نرمال است. خانم حامله از نظر روحی بسیار حساس است برای مثال بعضی وقتها یک تبلیغ تلویزیون نیز می تواند احساسات خانم حامله را تحریک کند. بسیار خوب است که در مورد احساساتت با کسی صحبت کنی.

نکته

بسیاری از خانمهای حامله احساس خستگی می کنند دلیل آن هنوز مشخص نیست اما به هر حال این را میدانیم، جنینی که در بدن مادر رشد ونمو می کند نیاز به انرژی زیادی دارد که همه ی آن را مادر متحمل می شود. اگر موقعیت آن را داری هر وقت که احساس خستگی کردی استراحت کن. همچنین بسیاری از خانمها از حالت تهوع در اوائل حاملگی شکایت دارند که این نیز بسیار طبیعی و معمول است اما در اکثر حاملگی ها حالت تهوع در هفته ی 12الی 14 تمام می شود. اگر جزو گروهی از خانمهای حامله هستید که حالت تهوع دارید ما برایتان چند پیشنهاد داریم: - به مقدار کم اما اغلب غذا بخور. - از خوردن غذاهای چرب پرهیز کن. - قبل از اینکه گرسنه شوی غذا بخور. - به اندازه ی کافی استراحت کن. - سعی کن که آرام باشی و از استرس دوری کن. - وقتی که صبح از خواب بیدار می شوی کمی نان خشک یا کیک میتواند به کم کردن حالت تهوع کمک کند. - به اندازه ی کافی آب بخور (در کل پزشکان به مادران حامله توصیه می کنند که زیاد آب بخورند). - خوردن نان گندم، سیب زمینی و برنج نیز می تواند کمک کند.

هفته پنجم:

جنین

در این هفته جنین پنج هفته ای است. جنین به اندازه ی یک لوبیا است. یک سوراخ کوچک در قسمت سر جنین است که از آن دهان به وجود می آید. سر و قلب بیشترین حجم جنین را در بر می گیرد. مغز از یک لایه ی نازک سلولی تشکیل می شود که در سونوگرافی به صورت یک سوراخ بزرگ و سیاه دیده می شود. دو نیمه ی مغز که نسبت به مغز میانی و مغز خلفی رشد و نمو کمتری کرده است از همدیگر تشخیص داده می شوند. قلب در هر دقیقه 130 الی 160 بار می تپد. در قلب دیواره ی میانی و دریچه های قلب تشکیل می شود. دستها و پاها نیز به رشد خود ادامه می دهند. حالا جنین به طور کامل در کیسه ی آب محصور شده است که با یک دیواره ی پوستی نازک پوشیده شده است. توضیح عکس: سوراخ کوچکی که در قسمت گردن جنین دیده می شود شبیه دهان است اما در حقیقت آن گوش است. طول جنین در این هفته 9 الی 14 میلی متر است.

مادر

شما در حقیقت دنیای فرزند خودتان هستید. به یاد داشته باشید که جنین 38 هفته از زندگی خود را در بدن شما می گزراند. احساسات و افکار شما روی احساسات و افکار جنین اثر می گزارد. حدود 1000 سال پیش برای اولین بار کلینیکهایی برای مادران حامله در چین ساخته شد این کلینیکها در جاهای سرسبز و آرام قرار داشتند. رحم حالا به اندازه ی یک پرتقال است اما هنوز از روی شکم چیزی دیده نمی شود.

هفته ششم:

جنین

در این هفته جنین شش هفته ای است. مغزها به سرعت رشد می کنند و بخشهای مختلف مغزها کامل می شوند. غده ی هیپوفیز که در کف مغز است و هورمونهای مهمی را در بدن ترشح می کند شروع به رشد و نمو می کند. در این هفته انگشتهای دست و پا و همچنین شانه ها تشکیل می شوند و سر به صورت گرد مانند در می آید. حالا شکل جنین مانند یک آدم است اما به اندازه ی یک آلبالو است. روده شروع به رشد و نمو می کند و همچنین به صورت پیچ پیچ در می آید. در آغاز روده در شکم جنین جا نمی شود به همین دلیل روده به سمت بند ناف می رود و در آنجا رشد می کند اما در هفته ی 11 الی 12 روده ها دوباره به داخل شکم می آیند. گوشها کمی دیده می شوند اما هنوز به طور کامل رشد و نمو نکرده اند. همچنین بینی نیز شروع به رشد می کند و در همین زمان است که حس بویایی در مغز تشکیل می شود. آیا جنین دختر است یا پسر این را هنوز نمی شود تشخیص داد.

مادر

بدن شما خود را با وضع جدید وقف می دهد. عضلات رحم کشیده می شوند و این می تواند دردناک باشد. بیشتر خانمهای حامله در این وضع نگران می شوند که شاید مشکلی است اما احتیاج به نگرانی نیست و این دردها نورمال است. همچنین سرگیجه نیز می تواند در آغاز حاملگی پیش آید بیشتر خانمها فکر می کنند که به احتمال زیاد مشکل کم خونی وجود دارد اما در وافع دلیل سرگیجه می تواند از فشار خون پایین باشد. فکر خود را آرام نگه دار! این بسیار مهم است. بعضی ها در آغاز حاملکی وزنشان کم می شود و بر عکس بعضی ها هم وزنشان بسیار بالا می رود. در هر دو حال احتیاجی به نگرانی نیست زیرا به هر حال جنین انرژی مورد نیاز خود را از انرژی بدن مادر تامین می کند و در بیشتر خانمها این انرژی ذخیره شده یافت می شود. در سه ماهه ی اول حاملگی وزن مادر کم بالا می رود و در آخر حاملگی وزن مادر به عنوان مثال 200 الی 800 گرم در هفته بالا می رود. اگر وزن مادر به شدت بالا رود و همچنین در دستها و پاها ورم دیده شود می تواند خطرناک باشد و بهتر است که مادر به طور منظم زیر نظر پزشک باشد. اما اگر وزن مادر بسیار کم در دوران حاملگی بالا می رود این ریسک نیز وجود دارد که وزن کودک در موقع تولد بسیار کم باشد. به هر حال به طور متوسط وزن مادر در طول حاملگی 10 الی 16 کیلو بالا می رود اگر وزن مادر قبل از حاملگی کم باشد در دوران حاملگی وزن این مادر می تواند بسیار بالا رود. در این قسمت به عنوان مثال بک جدول تشکیل داده ایم که چگونه وزن بالا رفته تقسیم می شود.

فرض کنیم که وزن مادر مورد نظر ما در دوران حامله گی 12,300 کیلو گرم بالا رفته است.

وزن کودک در موقع تولد 3600 گرم

آب بچه 800 گرم

سینه ها 400 گرم

آب جمع شده در بافتها 1200 گرم

جفت 600 گرم

رحم 1000 گرم

خون 1200 گرم

چربی 3500 گرم

هفته هفتم:

جنین

در این هفته جنین هفت هقته ای است. جنین شروع به حرکت می کند و در این هفته برای اولین بار می توان طول و وزن جنین را اندازه گرفت. اما مادر نمی تواند حرکات جنین را تا مدتها احساس کند. گوشها و چشمها تا حدودی در جای خود قرار دارند. در ابتدا چشمها در بالای صورت و گوشها در نزدیکی دهان، اما در آخر این هفته به جای اصلی خود می روند. در این هفته اندامها دراز می شوند سر راست می شود و گردن و کمر از همدیگر جدا می شوند. قلب آماده است و حالا بیشتر از هر وقتی می تپد 177 بار در دقیقه. در کنار دستها شانه ها تشکیل می شوند. رشد پاها کمی کند است اما در آخر این هفته رانها، زانوها، ساق پاها، پشت پاها و قسمتی از مچ پاها تشکیل می شوند. همچنین انگشتان پا و دست نیز تشکیل می شوند.

مادر

به احتمال زیاد شکمت بزرگ و باد کرده به نظر می رسد. شاید هم تکرر ادرار پیدا کردی. اما مشکلی نیست این بسیار نرمال است زیرا هورمون های استروژن و پروژسترون باعث تقیرات زیادی در بدن می شوند. اما وقتی شکم به سمت بیرون بزرگ شود و دیگر سنگینی آن روی مثانه نباشد مشکل تکرر ادرار حل می شود. سیستم هضم غذا بسیار کند می شود به همین دلیل در زمان هضم غذا احساس ورم و سنگینی می کنی. اما این بسیار خوب است زیرا وقتی هضم غذا کند باشد بدن مواد غذایی مفید بیشتری را دریافت می کند و به این طریق بدن مواد غذایی لازم برای رشد جنین را دارد.مادر میتواند بسیار احساس خستگی کند، اما به یاد داشته باشید که همه نمی توانند مثل هم باشند و در تمام افراد خستگی وجود ندارد. خستگی به آن دلیل است که بدن کار زیادی برای رشد جنین انجام می دهد. بهترین کاری که می توانی انجام بدهی آن است که استراحت کنی.

هفته هشتم:

جنین

در این هقته جنین هشت هفته ای است و چون تمام اعضای داخلی بدن کامل است حالا می توان جنین را بچه خواند. اما بچه تا لحضه ی تولد به رشد و نمو خود ادامه می دهد. انگشتان دست و پا و همچنین شانه ها و پاها حالا کامل هستند. انگشت شست از باقی انگشتان شناخته می شود. دستها آنقدر بلند هستند که از دور سینه هم بیشتر هستند. دو نیمه ی مغز (یعنی نیمه ی راست و نیمه ی چپ) تشکیل شده اند و شروع به کنترل حرکات بدن می کنند. کلیه ها شروع به کار می کنند و کم کم ادرار به وجود می آید. پلکها تمام چشم را پوشانده اند و به همین دلیل چشمها بسته هستند. سر د ماغ نیز در این هفته دیده می شود و لب بالا نیز کامل است. اولین لایه ی پوست شروع به پوشاندن بدن جنین می کند و بدن استخوانی جنین به این صورت عایق می شود.

مادر

به یاد داشته باش که افکار و احساس تو برای جنین بسیار مهم است. با این که چند هفته است که می دانی حامله هستی اما باز هم امکان آن وجود دارد که به وجود جنین شک کنی و شاید گاهی وقتها از خود می پرسی که آیا به راستی جنینی وجود دارد. بله آنجا یک زندگی است که بدنت خود را برای رشد آن آماده می کند. رحم حالا به اندازه ی یک گرفرود است. سینه ها رشد می کنند. کمرت را راست نگه دار سرت را بالا بگیر و سینه ها را رو به جلو نگه دار. این کار برایت بسیار خوب است. بیشتر زنان حامله دچار هوسهای یکدفعه ای می شوند و خیلی سریع یک غذا یا بستنی یا یک میوه را می خواهند که بخورند. علت این معلوم نیست.

هفته نهم:

جنین

در این هفته جنین نه هفته ای است. پلکها هنوز چشمها را پوشانده اند و چشمها در هفته ی 27 از حاملگی باز می شوند. کلیه ها، دل و روده، مغز و ششها کم کم شروع به کار می کنند. رشد سر کند تر می شود.در لثه ها جای 20 دندان به وجود می آید. در آخر آین هفته دل و روده به شکم وصل می شوند و فتق نافی از بین می رود. روده ی کوچک دارای چین خوردگی ها یی می شود و در آن پرزهایی تشکیل می شود که بعد از تولد کمک به جذب غذا می کنند. دستگاه گوارش شروع به کار می کند. جنین به شدت حرکت می کند اما مادر این حرکات را حس نمی کند.

مادر

در ژاپن و چین زنهای حامله هر روز یوگا کار می کنند. کم کم شکمت بزرگ می شود و شاید هم فشارهایی در قسمت بالای شکمت حس می کنی . در این وقت از حاملگی می توان صدای قلب جنین را شنید. قلب کوچک جنین تند تر از قلب تو می تپد 110 تا 160 بار در دقیقه. برخی از زنان حامله از سر درد رنج می برند. سر درد در زمان حاملگی می تواند از وجود بیش از اندازه ی هورمون پروگسترون ناشی شود. نوشیدن مایعات و پیاده روی می تواند کمک کند.

هفته دهم:

جنین

در این هفته جنین ده هفته ای است و این وقت از حاملگی را می توان مهمترین وقت دانست. زیرا بیشتر سقط ها در این دوره از حاملگی پیش می آید. بیشتر سقطها در 12 هفته ی اول حاملگی رخ می دهد و یعد از آن به ندرت پیش می آید. دلیل آن است که در آین دوره از حاملگی اعضای بدن جنین کامل است و اگر سقط رخ دهد به دلیل آن است که جنین مطابق روال عادی رشد نکرده و نقص یکی از اعضا یا دلیل دیگری با عث سقط می شود. جنین حالا به طور کامل شبیه به یک انسان کوچک است، یک انسان کوچک چند سانتیمتری. در صورت چشمها، دهان، بینی و حالا گلو و تارهای صوتی نیز تشکیل شده است. تشخیص جنسیت جنین در این وقت به وسیله ی سونوگرافی امکان پذیر نیست. اما اندامهای جنسی جنین کم کم نمایان می شود.

مادر

اگر دچار افسردگی یا نگرانی شده ای در این مرحله از حاملگی این علائم پایان می پذیرند. به طور حتم خودت احساس می کنی که حالت بهتر است. این موضوع در مورد حالت تهوع نیز صدق می کند و در این مرحله کم می شود. احساس خستگی کم می شود و خود را سرحال احساس می کنی. از زندگی لذت ببر و به چیزهای خوب فکر کن.